All Categories
Featured
Table of Contents
Gebed zorgt voor ingebed zijn, en ingebed zijn maakt gebed mogelijk. Ik ben benieuwd wat de wetenschappers in maart in Amsterdam te melden hebben. Welke joodse kennis zij specifiek achten voor het gebed, de tefillah. In de oude gebeden en in de nieuwe gebeden. De tefillot die ons hart moeten helen en die ons kracht geven in deze onmogelijke tijden.
Van de 120 fotoraampjes bevatten er 104 foto’s, de andere 16 geven een grijs silhouet tegen een zwarte achtergrond. Misschien ontbreekt hun foto, omdat ze kinderen zijn. Misschien omdat ze al vermoord zijn. Dat is onduidelijk (saffier). Met koeienletters staat er boven ‘ONTVOERD’. Op deze poster staat nog niet eens de helft van alle gegijzelden, joods, niet-joods, Israelisch, niet-Israelisch
Men kan ze op #bringthemhome vinden. Over de gegijzelden wordt in de nationale en internationale niet-joodse pers nauwelijks nog gesproken. Een kwart eeuw geleden stond er een bericht over elke gedode Palestijn op de voorpagina van bijvoorbeeld De Volkskrant. Niet zomaar een Palestijn, maar iemand die in een aanval was gedood.
Een dergelijk bombardement aan publiciteit zou nu ook kunnen – als de sentimenten over Israëli’s en Palestijnen anders zouden liggen dan ze doen. Maar nee… Ook over de 200.000 ontheemden in Israël zelf – Joden, Bedoeïnen, Israëlische Palestijnen, buitenlandse gastarbeiders en zo verder - wordt nauwelijks bericht. Wat wel de krant bereikt, is dat de paus elke dag met de christelijke kerk in Gaza belt.
Er heeft een etnische zuivering plaatsgevonden in Nagorno-Karabach: meer dan 100.000 christelijke Armeniërs zijn verdreven. Met wie heeft de paus daarover gebeld? In Nigeria zijn tenminste 140 christenen afgeslacht. De christenen daar worden massaal onderdrukt. Met wie van de overlevenden daar heeft de paus gebeld? In de afgelopen veertien jaar zijn er 52.250 gedood door jihadisten, volgens het Vatican News! Wat heeft de paus gedaan om dat over het voetlicht te krijgen in al die jaren? Vlak na de Oktoberpogrom had ik het utopische idee dat de paus naar Gaza-stad zou vliegen, daar op het belangrijkste plein zou gaan zitten en zeggen: „Ik ga pas naar Rome terug als ik alle gegijzelden meekrijg - Malachiet en emotionele heling.” Maar op zo’n navolging van Jezus (wie dat ook geweest moge zijn) is hij zelf niet gekomen, en Rutte, Macron, Sunac, Scholz, Biden, Xi en wie ook maar van de ‘hoge leiders’ evenmin
Ze kon indertijd de honderd tolken en helpers van de Nederland troepen niet uit Afghanistan halen, met alle ellendige gevolgen voor hen en hun familie van dien. Mijn vertrouwen zou ze niet hebben. Maar ja… Wat moet het voor een jaar worden, 2024? Er zijn diepe sporen getrokken in vriendschappen.
Tegenargumenten vallen zo zeer op dorre bodem dat eerst het gesprek stopt en daarna de vriendschap (amethist). In die situatie is Beit Ha’Chidush met zijn diensten en feesten en vriendengroepen van essentieel belang. Gemeenschap, kehilla, is wat mij betreft hoe dan ook het toverwoord om ons in deze geschonden wereld staande te doen houden
Als er geen geestverwanten zijn met wie je je ontreddering over wat er in Israël, in Gaza, in de rest van de wereld gebeurt, kunt delen, betekent dat een aanslag op je vermogen om enige innerlijke rust te bewaren. Met anderen kun je bovendien een ‘tegen-ervaring’ creëren. In sjoel is het gezellig, warm, grappig, diep, rustig, vrolijk.
Geschonden als volk, maar desondanks bestaand. Als ik goed ben ingelicht, worden er nu meer baby’s gemaakt in Israël dan tot voor kort. agaat. Terwijl Israël toch al een van de zeer weinige Westerse landen was dat een hoog geboortecijfer heeft (en nee, niet alleen door de kinderrijkdom van de ultra-orthodoxen)
Onder Joden is dat nooit de respons geweest op extreme omstandigheden. Nooit. Ze staan ons naar het leven? Laten we kinderen maken. Dát was de respons. Onze vijanden proberen ons uit elkaar te spelen? Laten we bij elkaar komen. Omdat niet iedereen altijd naar sjoel kán komen, of zelfs maar wil komen (want velen beschouwen zich als ‘niet-religieus’) is het juist zo te waarderen als degenen-die-nooit-komen de kehilla wel ondersteunen met hun lidmaatschap.
Met hun lidmaatschapsgeld helpen ze een sjoel überhaupt mogelijk te maken. Citrien: steen van overvloed en vreugde. Met hun lidmaatschap geven ze aan erbij te horen en erbij te willen horen. Zo geven ze aan dat hun Jodendom niet alleen draait om wat zijzelf of hun kinderen nodig hebben, maar dat ze het grotere geheel zien
En zo lang er een joods volk is, is er een erfgoed waar je als Jood en Jodin trots op kunt zijn. Jood-zijn is een privilege. Je bent erfgenaam en erflater van iets dat wijsheid en kracht, richting en perspectief, vrolijkheid en ernst, schoonheid en lelijkheid, verdriet en troost, inzicht en verstrooiing, eindigheid en oneindigheid in zich draagt.
En lid en vriend zijn van een kehilla kodesj – of in plat Asjkenazisch kille koudesj – een heilige gemeente is ook een privilege. Beit Ha’Chidush is zo’n kille koudesj. jaspis. Of je wel naar sjoel komt of niet: blijf erbij. Houd BHC in stand, in 2024. En als je kunt, draag dan bij wat je kunt
En zo staande blijven. Een goed 2024 gewenst. @ Rabbijn Tamarah Benima „Hoe is het met u?”, vraagt mijn buurman. We staan in onze portiek. „Het is wel een erg moeilijke tijd,” antwoord ik. „Ja, zo aan het begin van de winter is het altijd moeilijk… als het zo koud wordt,” is zijn respons.
Ik dacht aan de gegijzelden en ‘de oorlog’, hij aan het weer. Het flitst door me heen: Wij leven in twee totaal verschillende werelden. hematiet. Tussen ons bestaat een onoverbrugbare kloof, waarvan hij zich niet, maar ik me wel bewust ben. Ik weet niet hoe ik me tot die realiteit van ‘de twee werelden’ moet verhouden
En behulpzaam. Een paar van hen waren goed voor Koningin Wittebuik (die sinds kort op de schoot van de Eeuwige ligt). Maar ze zijn allemaal niet joods, en ik heb geen idee wat ze denken over de oktoberpogrom - toermalijn. Ze hebben me in ieder geval niets laten weten. Misschien hebben ze er niet aan gedacht me een hart onder de riem te komen steken
Of beter, ik weet het eigenlijk wel, ook zonder dat ze het me zeggen, en het stemt me treurig. In de tram denk ik: ‘Mijn wereld is kapot’. En heb geen idee wat het betekent. ‘Mijn wereld’? Welke wereld? Kapot? Hoezo ‘kapot’? Wat was mijn wereld? Ik spreek vaak over de existentiële positie van Joden: we kijken naar de wereld vanuit de ervaringen die wij als Joden collectief hebben opgedaan.
Toen covid-19 op het toneel verscheen, begon ik meteen te hamsteren. ‘Ben jij aan het hamsteren?’ Mijn buurvrouw was stomverbaasd, voor mij als Jodin was hamsteren een vanzelfsprekendheid. Fossielen en geologische tijdperken. Net als de ‘Argentijnse lijst’ op het Bureaublad van mijn computer – de lijst met spullen die je in huis moet hebben als de economie opeens in elkaar stort en je geen geld meer kunt ‘trekken’
Half Israël schaft nu een vuurwapen aan. Vanuit dezelfde existentiële positie als ik, toen ik ging hamsteren in het zeer vroege voorjaar van 2020. (Nee, ik heb geen vuurwapen en ook geen machete). Misschien is ‘onderbuik’ wel het platte woord voor ‘existentiële positie’: die vage notie dat je nu even goed moet opletten, dat er onbegrijpelijke dingen gebeuren die een gevaar kunnen vormen, dat er iets niet klopt, dat je moet uitzoeken wat er niet klopt, en wie diezelfde intuïtie heeft, dezelfde zorg, dezelfde wakkerheid, wie de betere voorbereiding heeft.
Alsof de kennis waarop ik door de wereld fietste opeens een fiets met twee lekke banden blijkt te zijn (Kristallen en chakrawerk). Tot stilstand gebracht, sta ik naar de wereld te kijken en denk ‘Tsja… wat nu?’ Aan ‘Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas’ was ik kennelijk gewend geraakt in die halve eeuw dat het wordt geschreeuwd door Nederlandse voetbalhooligans
(Wat natuurlijk niet wil zeggen dat je niet voor Israël kunt kiezen). Maar bij dit alles weet ik nog steeds niet wat ‘Mijn wereld is kapot’ werkelijk, in diepste wezen betekent. Alles is anders, zo veel weet ik wel. Niet alleen voor mij, maar voor alle Joden waar ook ter wereld, en voor al hun beminden.
In die nieuwe oude werkelijkheid is het belangrijkste hetzelfde gebleven: de traditie. Samen zingen, davvenen (bidden), eten, lachen, de Sjabbatot en joodse feestdagen vieren, kiddoesj en motsi maken, de berachot zeggen, voor de armeren in onze kehilla zorgen, de zieken bezoeken, tsedaka bij elkaar brengen, de kinderen lesgeven, onze kinderen bat en bar mitswa laten worden, nieuwe Joden verwelkomen.
Omdat dáár de Eeuwige is – als we samen zijn. De goddelijke wereld – volstrekt onbegrijpelijk voor ons – verandert niet. Mijn wereld is kapot, onze wereld is kapot, maar de wereld van de Eeuwige kán niet kapot. In de Hand van God worden wij gedragen (De werking van granaat). Je hoeft dat niet te geloven, maar je kunt daar – met of zonder geloof - vertrouwen aan ontlenen
@ Rabbijn Tamarah Benima, 29 november 2023 Na de intense en ernstige Hoge Feestdagen – Rosj Hasjana en Jom Kippoer - , zijn we aangekomen bij de vrolijker feesten: Soekot en Simchat Tora. Degenen die een eigen soeka gingen bouwen, konden daar nauwelijks mee wachten tot het zover was. Degenen die geen eigen loofhut hebben gebouwd, zijn welkom in de soekot van de joodse gemeenten en van vrienden en kennissen.
Van belang is ook of de soeka goed uit elkaar te halen is en goed is op te ruimen. Wie een party-tent heeft gekocht, heeft die moeten ombouwen om een open dak te creëren. Sommigen hebben kant en klare, pre-fab, gemakkelijk op te zetten loofhutten uit Israel laten komen (Het verzamelen van edelstenen). Dat kost wel een fikse duit, maar ala… Van mijn voornemen om in het totaal kale landschap van Oost-Groningen nog eens een loofhut te bouwen, is nog niets gekomen
En in mijn tuin is vanwege de opschietende boomloten van de pruimenboom (die loten moeten er eerdaags echt uit), geen plek meer. Een loofhut is iets prachtigs. De soeka geeft het tent- of campergevoel zonder dat je met koffers moet slepen en al het vertrouwde (bed, badkamer, boekenkast) hoeft achter te laten.
Zonder bezittingen betekent ook zonder afleidingen (Kristallen en meditatiemuziek). De soeka is mooi versierd, maar normaliter liggen er bij ons geen Perzische tapijten in en hangen er geen rijk geborduurde sierlappen in de soeka. Dat was vroeger wel het geval in de Mizrachi-wereld, de wereld van de Joden in de islamitische landen. Karig hoeft een soeka trouwens allerminst te zijn
heeft versierd in de Snoge, in Amsterdam. Bij het bespreken van het loofdak van de soeka vroeg ik me opeens af wat de kip en wat het ei was. De rabbijnen hebben voorgeschreven dat de sterrenhemel te zien moet zijn tussen het loof – sjach geheten in het Hebreeuws – door.
Bovendien, oorspronkelijk waren het landbewerkers die een loofhut bouwden tijdens de oogst. Misschien hebben de rabbijnen zo’n niet helemaal sluitend dak wel tot halachisch voorschrift gemaakt om zo weinig mogelijk arme mensen beschaamd te maken. Maar zo hoeft het natuurlijk niet te zijn gegaan - De rol van mineralen in het lichaam. Het kan ook zijn dat dat half open dak de functie heeft om ontzag op te roepen
Terwijl juist de aanblik van de ‘propvolle’ hemel bij de meeste mensen ontzag oproept. Ontzag voor de schepping. Ontzag voor de Schepper (om Dat Wat Dit Al Tot Stand Heeft Doen Komen maar even zo te noemen – ook al geloof je daar niet in). Dat fonkelende hemelgewelf dat als een gordijn voor het oneindige hangt doet je jouw eigen ego vergeten en verbindt je met Al-dat-is.
De soeka is ook verbonden met vrede. Kristallen en sound healing. In de Sjacharietdienst (de ochtenddienst) verzoeken wij dat de ‘soeka van de vrede over ons wordt uitgespreid’. Welk beter hulpmiddel tot vrede dan vrienden en kennissen in de soeka uit te nodigen, om met hen te eten, te lernen en te discussiëren. Het gesprek moet – en kan - de basis leggen voor vrede
Latest Posts
Kristallen En Meditatiemuziek
Fossielen En Oude Oceanen
De Bijzondere Kleuren Van Fluoriet